‘Wat we niet kunnen verdragen, dragen we verder'

Een uitnodiging om te kijken naar wat je nog niet kan of wil zien

We hebben allemaal onze voorkeuren. Dingen die we fijn vinden, willen voelen, willen ervaren. Maar evenzeer hebben we afkeringen: dingen die we niet willen, niet kunnen verdragen.

Weerstand. Oordelen.

Op ons werk: dat ene project waar we tegenop zien, die collega die telkens een snaar raakt.

In onze relaties: woorden die blijven hangen, stiltes die zwaar voelen, verwachtingen die wringen, dingen die gedaan worden die je niet leuk vind.

Soms spreken we het uit: "Ik vind dit moeilijk." Soms blijven we stil, maar ons lichaam spreekt boekdelen: gespannen schouders, een knoop in de maag, een vermoeidheid die zich niet laat verklaren, …

Wat we niet kunnen verdragen, duwen we weg. Maar het verlaat ons niet. We nemen het mee, bewust of onbewust. We dragen het verder.

De stille last van het onbewuste

Wat we wegdrukken, krijgt geen licht. En wat geen licht krijgt, blijft leven in de schaduw.

In de vorm van herhalende situaties. In mensen die ‘toevallig’ net doen wat ons stoort. In fysieke spanningen, emotionele uitbarstingen of mentale mist.

Soms wordt het zichtbaar in een uitspraak van iemand anders – die meer over ons zegt dan over hen, omdat het je triggert. Soms in een situatie die we al duizend keer hebben meegemaakt, telkens in een nieuw jasje. Tot we durven kijken. Echt kijken.

Spiegels en blinde vlekken

Het leven heeft een subtiele, maar doeltreffende manier om ons wakker te schudden.

Niet door te schreeuwen, maar door te spiegelen. Wat we niet willen voelen, wordt weerspiegeld in de ander. Bijvoorbeeld in het gedrag van je kind, in een actie van een collega, in de dominantie van een leidinggevende, ….

En nee, dat betekent niet dat we ‘fout’ zijn, of dat alles onze schuld is. Maar wel dat het ons iets wil zeggen. Dat het leven ons uitnodigt om niet alleen te doen, maar te zijn.

Ook schoonheid kan te veel zijn

We denken vaak dat alleen negatieve emoties moeilijk zijn om te verdragen. Maar ook het ontvangen van iets positiefs kan diep ongemakkelijk voelen.

Een compliment, een helpende hand, iemand die écht luistert.

Zeker als we het lange tijd hebben gemist, kan het toelaten van steun of liefde juist overweldigend zijn. We kunnen dan reflexmatig afsluiten – uit schaamte, uit angst om teleurgesteld te worden, of simpelweg omdat we het niet gewend zijn.

Ook dát dragen we verder mee. Een diep verlangen dat telkens opduikt, maar net niet helemaal binnen mag komen. Omdat we het nog niet volledig kunnen ontvangen. Nog niet helemaal kunnen verdragen.

Praktijkvoorbeeld: de trigger op kantoor

Stel: je ergert je telkens aan een collega die zijn werk traag afmaakt. Je voelt frustratie, ongeduld, misschien zelfs minachting.

Maar als je eerlijk bent, zie je dat het niet alleen over hém gaat. Het raakt iets in jou.

Misschien heb jij geleerd dat snel en efficiënt zijn jouw waarde bepaalt. Dat traag zijn niet ok is – dan ben je niet goed genoeg, dan stel je teleur.

Wat je niet kunt verdragen in de ander, weerspiegelt iets wat jij diep vanbinnen niet durft toestaan in jezelf.

De gouden vraag is dan: ‘wat doet dit met mij?’

Door het antwoord te horen en (h)erkenning te geven, verzacht het. Je hoeft het gedrag van de ander niet goed te keuren, maar je hoeft er ook niet meer tegen te vechten. Je hoeft het alleen maar aan te kijken. Want alles wil erbij horen en wil gezien worden en (h)erkenning krijgen.

Wat vraagt dat van ons?

Aanwezigheid.

Een open blik. De bereidheid om in het nu te blijven, ook als dat ongemakkelijk voelt.

In plaats van onszelf af te leiden, af te reageren of te rationaliseren, kunnen we pauzeren. Voelen. Ons afvragen: Wat raakt mij hier écht? Wat kan ik nog niet verdragen – en waarom?

Niet om het te fixen. Niet om het te verbeteren. Maar om er ruimte aan te geven.

Reflectievragen voor jou

• Wat irriteert je de laatste tijd? Waar heb je een sterke mening of oordeel over?

• Welke situaties of mensen trekken telkens opnieuw je aandacht of energie?

• Wat probeer je te vermijden – in gesprekken, in werk, in je eigen binnenwereld?

• Welke fysieke signalen geeft je lichaam als iets je raakt?

• Kun je, zonder oordeel, aanwezig zijn bij wat je voelt?

• Welke positieve dingen vind je moeilijk om helemaal toe te laten?

Wat we werkelijk aankijken, hoeft ons niet langer te beheersen. Wat we kunnen dragen, dragen we niet langer als last, maar als deel van ons mens-zijn.

En precies daar begint bevrijding: Niet in het streven naar perfectie, maar in het toelaten van alles wat we zijn.

Zelfs – en misschien wel juist – dat wat we tot nu toe niet konden verdragen.